Điện ly, bão mặt trời

Theo Trung tâm Dự báo thời tiết không gian thuộc Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA), mạnh nhất hơn 20 năm qua đã tấn công Trái đất trong ngày 10-5, tạo ra cực quang ngoạn mục trên bầu trời, nhưng cũng có nguy cơ làm gián đoạn các vệ tinh và lưới điện khi bão kéo dài đến cuối tuần.

Vụ đầu tiên trong số các vụ phun trào nhật hoa (CME) - hiện tượng plasma và từ trường phóng ra từ Mặt Trời - diễn ra khoảng 16h ngày 10-5 giờ GMT (tức 23h khuya 10-5, theo giờ Việt Nam).

Mặt trời là nguồn năng lượng cần thiết để ion hóa bầu khí quyển của Trái đất, vốn là một lớp bao bọc các loại khí khác nhau. Nó có chu kỳ mặt trời 11 năm trong đó hoạt động của mặt trời thay đổi từ thấp, trung bình đến cao. Hoạt động của mặt trời thường được đo bằng cách sử dụng số vết đen mặt trời cũng như thông lượng vô tuyến mặt. Số lượng vết đen mặt trời nằm trong khoảng từ 0 đến 30 khi hoạt động mặt trời thấp, 30 đến 60 khi hoạt động mặt trời trung bình và > 60 với khả năng đạt tới 300 khi hoạt động mặt trời cao.

Với hoạt động ngày càng tăng của mặt trời, Mặt trời phát ra các hạt cũng như bức xạ mạnh hơn về phía Trái đất thông qua các sự kiện mặt trời như Vụ phun trào khối lượng lớn (CME) và các tia sáng mặt trời. Hoạt động của mặt trời cũng có thể được nhận biết qua sự xuất hiện của Mặt trời cũng như hiện tượng trên mặt đất được gọi là Cực quang. Bức xạ mặt trời làm ion hóa tầng khí quyển phía trên của Trái đất trong khoảng từ 80 đến 600 km. Do sự hiện diện chủ yếu của các ion và electron nên lớp này được biết đến rộng rãi là tầng điện ly. Tầng điện ly chồng lên bầu khí quyển phía trên tới khu vực nơi không gian bắt đầu. Ở lớp khí quyển trên cùng, các chất khí bị đốt nóng bởi bức xạ mặt trời cho đến khi chúng phát ra một vài electron. Quá trình này tạo ra một biển các ion và electron trong tầng điện ly, cho phép quá trình ion hóa và tái hợp tiếp tục diễn ra suôn sẻ. Tầng điện ly là một môi trường rất biến đổi. Những bất thường của tầng điện ly là mối đe dọa trực tiếp đối với liên lạc vô tuyến xuyên tầng điện ly thay đổi theo không gian từ vài cm đến 1.000 km ở quy mô đặc biệt. 

Cơ sở hạ tầng toàn cầu phụ thuộc nhiều vào một chùm vệ tinh (GNSS) cung cấp tín hiệu vô tuyến từ không gian truyền dữ liệu định vị và thời gian đến máy thu GNSS. Những dữ liệu này được sử dụng cho các dịch vụ như điều hướng, phân loại, nông nghiệp, du lịch và vận tải.

Tầng điện ly rất hỗn loạn ở quy mô thời gian, nơi những thay đổi đáng kể được quan sát thấy từ các phần nhỏ của giây, giờ, ngày, mùa, năm và chu kỳ mặt trời.

Hiện tượng này có thể kéo dài tới hết ngày 20/5/2024. Do vậy trong thời gian này việc đo đạc dựa trên nguyên lý định vị toàn cầu trở lên khó khăn hơn.

Cách khắc phục: Đặt trạm base gần, hạn chế việc đo đạc từ 11h đến 16h theo giờ Việt Nam.

Quý khách hàng cần teowj giúp liên hệ với Aitogy để được tư vấn kịp thời.